Wat is Evidence Based Medicine en Evidence Based Practice?
Eind jaren ’90 werd het concept van “Evidence Based Medicine” geïntroduceerd. Sacket et al. (1996) definieert “Evidence-Based Medicine” als volgt: "op een gewetensvolle en oordeelkundige manier gebruik maken van de best beschikbare evidentie bij het maken van beslissingen over de zorg van individuele patiënten”. De verschuiving naar een eerder multidisciplinaire aanpak van de zorg benadrukte de nood om het "Evidence Based Medicine" kader uit te breiden naar andere zorgprofessionals, waaronder vroedvrouwen. Sindsdien is het belang van "Evidence Based Practice (EBP) toegenomen binnen de hedendaagse gezondheidszorg (Lanssen et al, 2020).
"Evidence-Based Practice" is “een zorgproces dat rekening houdt met de patiënt en zijn of haar voorkeur en handelingen, de klinische setting met inbegrip van de beschikbare middelen en huidig en toepasbaar wetenschappelijk bewijs en integreert deze drie door middel van de klinische expertise en opleiding van de zorgverstrekkers.” (Haynes et al. 2002)
Het voornaamste doel van EBP is het integreren van individuele klinische expertise met het beste beschikbare klinische bewijs uit systematisch onderzoek, rekening houdend met patiëntwaarden en -voorkeuren (zie figuur hieronder). Een vierde dimensie, ‘contextuele factoren’ (zoals kosten en beschikbaarheid van middelen) wordt hieraan toegevoegd, aangezien dit de sterkte van een aanbeveling beïnvloedt en de implementering van een richtlijn kan hinderen.
Figuur: 3 Pijlers van Evidence Based Practice
Belang van Evidence-based Vroedvrouwenzorg
Een op evidentie-gerichte vroedvrouwenpraktijk is van essentieel belang voor kwaliteitsvolle zorgverlening.
Zoals in het artikel van Lansen et al. (2020) reflecteert zich de wetenschappelijke gerichtheid van het beroep van de vroedvrouw in (inter)nationale verschillende competentieprofielen. Het Belgisch competentieprofiel verwacht dat vroedvrouwen "een op evidentie gebaseerde zorg verlenen door het integreren van nieuwe wetenschappelijke inzichten en door participatie aan praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek". Evidence Based Practice is eveneens opgenomen als aanbeveling 3 en aanbeveling 30 en speelt een belangrijke rol binnen het Good Practice Logo voor kwaliteitsvolle Perinatale Zorgverlening. Evidence-based Practice heeft een verplicht karakter gekregen binnen gezondheidszorgsystemen en regelgeving, mede door de vraag naar hoogstaande kwalitatieve en kosteneffectieve zorg. Cliënten en hun families hebben baat bij een op evidentie gerichte vroedvrouwenpraktijk, aangezien dit leidt tot gunstige gezondheidsuitkomsten en een reductie in de variabiliteit van zorg en de kwaliteit ervan. Het gestructureerde proces van EBP vergemakkelijkt ook een transparante besluitvorming. Beleidsmakers zijn gevoelig voor deze realiteit, waardoor het belang van EBP in diverse overheidsinitiatieven wordt benadrukt.
E-learnings Evidence-based practice
- Webinar EBM in de dagelijkse praktijk: Leer snel Evidence-Based informatie terugvinden! Elke maand verschillende mogelijkheden om een gratis Webinar (45-60 min) te volgen en meer te leren over ebpraticenet, CDLH, Evidencelinker en patiëntenrichtlijnen. Meer info hier.
- E-learning ebpracticenet: Via de nieuwe e-learning van ebpracticenet leer je als zorgverlener in de eerstelijnsgezondheidszorg het platform ebpnet.be beter kennen. Het doel is ‘evidence-based’ handelen in de praktijk te bevorderen. Je verkent het platform en leert de functionaliteiten kennen aan de hand van vele praktijkgerichte voorbeelden, interactieve oefeningen en gerichte feedback. De e-learning is beschikbaar hier.
- Vier e-learning modules ontwikkeld door Cochrane: Cochrane Evidence Essentials bieden een introductie tot gezondheidsevidentie, en hoe deze evidentie te gebruiken om weloverwogen gezondheidskeuzes te maken.