COVID-19 wetenschappelijk onderzoek - zwangerschap

Veiligheid van mRNA vaccin COVID-voor zwangeren:

Preliminary Findings of mRNA Covid-19 Vaccine Safety in Pregnant Persons
(New England Journal of Medicine, 21 april 2021)
Studie bij 35,691 v-safe zwangere deelnemers in de V.S. tussen 16 tot 54 jaar concludeert dat er geen aanwijzingen gevonden voor veiligheidsproblemen bij zwangere vrouwen die de mRNA-vaccins hebben gekregen.
Vaccin-gerelateerde bijwerkingen waren meestal vergelijkbaar tussen zwangere en niet-zwangere v-safe deelnemers; zwangere deelnemers meldden echter vaker pijn op de injectieplaats en minder vaak hoofdpijn, myalgie (spierpijn), rillingen en koorts. Van de bijna 4.000 deelnemers aan het v-safe zwangerschapsregister hadden 827 een voltooide zwangerschap (86% had een levendgeborene, 13% had een miskraam, 0,1% had een doodgeboorte, en ongeveer 1% had een abortus provocatus of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap).De meeste deelnemers met een voltooide levende geboorte hadden hun mRNA COVID-19-vaccin in het derde trimester gekregen. Hoewel niet rechtstreeks vergelijkbaar, waren de berekende percentages van ongunstige zwangerschaps- en neonatale uitkomsten bij personen die tegen Covid-19 waren gevaccineerd en een voltooide zwangerschap hadden, vergelijkbaar met de incidenties die werden gemeld in studies met zwangere vrouwen die vóór de Covid-19 pandemie werden uitgevoerd. Onder de 221 zwangerschapsgerelateerde ongewenste voorvallen gemeld aan de VAERS, was de meest gemelde gebeurtenis spontane abortus (46 gevallen).

Impact van COVID-19 vaccins op de placenta
Deze studie van mei 2020 toonde aan dat de placenta's van degenen die positief testten op het virus significant hogere percentages placentaletsel vertoonden (abnormale bloedstroom tussen moeder en baby in utero), vergeleken met een controlegroep. Een nieuwe studie in 2021, door veel van dezelfde auteurs, is het eerste onderzoek dat kijkt of het risico van placentaletsel ook verhoogd is voor personen die het COVID-19 vaccin hebben ontvangen. De resultaten toonden geen verhoogde kans op placenta-afwijkingen als gevolg van COVID-19-vaccins die in het derde trimester zijn genomen. In vergelijking met het verhoogde risico op letsels aan de placenta als gevolg van de inname van COVID-19, suggereren de nieuwe gegevens dat het vaccin beschermend kan zijn tegen dit type risico voor de placenta.

De studie omvatte 84 gevaccineerde patiënten en een controlegroep van 116 niet-gevaccineerde patiënten, allen tussen 30 en 37 jaar oud, die in het Prentice Women's Hospital in Chicago zijn bevallen. De meeste patiënten hadden tijdens hun derde trimester een vaccin van Moderna of Pfizer gekregen.

COVID-19 vaccins tijdens zwangerschap en borstvoeding
Op 5 februari 2021 werd in deze eerste studie het eerste bekende geval van een pasgeborene baby met antilichamen tegen SARS-CoV-2 na vaccinatie van de moeder gepubliceerd. Vervolgens werden in maart in een studie gepubliceerd in AJOG de eerste cohortgegevens verstrekt over de antilichaamrespons van de moeder op COVID-19-vaccinatie. Volgens de auteurs genereerden mRNA vaccins een robuuste humorale immuniteit bij zwangere en borstvoedende vrouwen, met een immunogeniciteit en reactogeniciteit vergelijkbaar met die waargenomen bij niet-zwangere vrouwen. Vaccin-geïnduceerde immuunresponsen waren statistisch significant groter dan de respons op natuurlijke infectie. Immuunoverdracht naar neonaten vond plaats via placenta en moedermelk. Een nieuwe studie bevestigd dat COVID-19 mRNA-vaccin immunogeen was bij zwangere vrouwen, en door het vaccin opgewekte antilichamen werden getransporteerd naar navelstrengbloed en moedermelk van zuigelingen. Zwangere en niet-zwangere vrouwen die gevaccineerd waren, ontwikkelden kruisreactieve antilichaamresponsen en T-celresponsen tegen de SARS-CoV-2-varianten.

Comparison Between In-Person and Audio-Only Virtual Prenatal Visits and Perinatal Outcomes | Neonatology | JAMA Network Open | JAMA Network
In deze studie waren bij vrouwen die bevielen in 2020 en die virtuele prenatale bezoeken hadden gehad niet meer ongunstige zwangerschapsuitkomsten vastgesteld dan bij vrouwen die bevallen waren in 2019.  

The risk of clinical complications and death among pregnant women with COVID-19 in the Cerner COVID-19 cohort: a retrospective analysis - PubMed (nih.gov)
Bij vrouwen met COVID-19 ziekte was er een substantieel bijkomend risico op morbiditeit tijdens de zwangerschap, maar geen verschil in mortaliteit.

COVID-19 guidelines for pregnant women and new mothers: A systematic evidence review
(Int J Gynaecol Obstet, 4 March 2021)
Het doel van deze systematische review is aanbevelingen samen te vatten voor drie gebieden van de zorg voor moeder en kind: borstvoeding, social distancing na de bevalling, en decontaminatie.
 
COVID-19 Infection and Hypertensive Disorders of Pregnancy
(Am J Obstet Gynecol, 3 March 2021)
Vroege COVID-19-infecties zijn geassocieerd met HDP, zelfs wanneer rekening wordt gehouden met verschillende blootstellings- en bevallingstijden, wat suggereert dat COVID-19-infectie de zwangerschapsfysiologie kan veranderen en het risico op de ontwikkeling van HDP na verloop van tijd kan verhogen.
 
COVID-19 vaccine acceptance among pregnant women and mothers of young children: results of a survey in 16 countries
(Eur J Epidemiol, 1 March 2021)
De sterkste voorspellers van vaccinaanvaarding waren vertrouwen in de veiligheid of doeltreffendheid van het vaccin, bezorgdheid over COVID-19, geloof in het belang van vaccins voor hun eigen land, naleving van mondmaskerrichtlijnen, vertrouwen in volksgezondheidsagentschappen/gezondheidswetenschap, evenals attitudes ten opzichte van routinevaccins. De aanvaarding van het COVID-19-vaccin en de voorspellers ervan bij vrouwen verschillen wereldwijd. Vaccinatiecampagnes voor vrouwen en kinderen moeten specifiek zijn voor elk land om het grootste effect te bereiken.

Novel Targets of SARS-CoV-2 Spike Protein in Human Fetal Brain Development Suggest Early Pregnancy Vulnerability
Front Neurosci, 2021 Jan 21
Deze resultaten suggereren dat hoewel twee van de bekende S-eiwit interactoren in lage concentraties aanwezig zijn in foetale hersenen, nieuwe S-eiwit interactoren overvloedig aanwezig zijn en een directe of indirecte rol zouden kunnen spelen in de pathogenese van foetale hersenen van SARS-CoV-2, vooral tijdens het 2de en 3de trimester van de zwangerschap.
 
Haemostatic and thrombo-embolic complications in pregnant women with COVID-19: a systematic review and critical analysis
BMC Pregnancy Childbirth,  2021 Feb 5
De gegevens suggereren dat coagulopathie en trombo-embolie beide verhoogd zijn in zwangerschappen die getroffen zijn door COVID-19. Detectie van de eerstgenoemde kan nuttig zijn bij de identificatie van vrouwen met een risico op verslechtering.

Professionally Responsible COVID-19 Vaccination Counseling of Obstetric/Gynecologic Patients: Counseling Patients about COVID-19 Vaccination
(Am J Obstet Gynecol, 1 feb 2021)
Dit artikel bespreekt de wijze waarop artsen de resultaten van deze klinische proeven m.b.t. de Covid-19 vaccins moeten toepassen in de populatie toekomstige ouders: het adviseren van patiënten die zwanger zijn, van plan zijn zwanger te worden, borstvoeding geven of van plan zijn borstvoeding te geven. 5 grote uitdagingen worden besproken en richtlijnen toegelicht.

The COVID-19 vaccine in pregnancy: risks benefits and recommendations
(Am J Obstet Gynecol, 30 Jan 2021)
Een overzicht van maternale en neonatale COVID-19 morbiditeits- en mortaliteitsgegevens samen met perinatale veiligheidsoverwegingen van het vaccin worden gepresenteerd om zorgverleners te helpen met gedeelde besluitvorming betreffende het toedienen van het vaccin voor deze groep, inclusief de gezondheidswerker die zwanger is, borstvoeding geeft of een zwangerschap overweegt. Het COVID-19 vaccin moet worden aangeboden aan zwangere vrouwen na bespreking van het gebrek aan veiligheidsgegevens, met preferentiële toediening voor degenen met het hoogste risico op ernstige infectie, totdat de veiligheid en werkzaamheid van deze nieuwe vaccins zijn gevalideerd.
 
Equity in Covid-19 vaccine development and deployment
(Am J Obstet Gynecol, 2021 Jan 15)
De auteurs bespreken de implicaties van de huidige vaccinatieadviezen voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, of hun uitsluiting van de eerste golf van vaccinatieproeven gerechtvaardigd was, en of een wijziging van het huidige vaccinontwikkelingstraject noodzakelijk is.

A systematic review and meta-analysis of pregnancy and COVID-19: Signs and symptoms, laboratory tests, and perinatal outcomes
Int J Reprod Biomed, 21 Dec 2020
Koorts was het meest voorkomende symptoom bij zwangere vrouwen met COVID-19. Van de laboratoriumtests was de hoogste hoeveelheid gerelateerd aan een verhoogde neutrofiel ratio. De auteurs concluderen dat het erop lijkt dat door de verschillen tussen zwangere vrouwen en de algemene bevolking, speciale maatregelen moeten worden overwogen om deze patiënten te behandelen.

Outcomes of Neonates Born to Mothers With Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 Infection at a Large Medical Center in New York City
Jama, 12 October 2020
Bevindingen suggereren dat de scheiding van met Covid-19 geïnfecteerde moeders en pasgeborenen niet gerechtvaardigd is, en borstvoeding lijkt veilig te zijn.
 
Pregnant women with COVID-19 and risk of adverse birth outcomes and maternal-fetal vertical transmission: a population-based cohort study in Wuhan, China
BMC Medicine, 19 oktober 2020
Deze populatiegebaseerde cohortstudie suggereert dat COVID-19 tijdens de latere zwangerschap gepaard gaat met een verhoogd risico op ongunstige bevallingsresultaten, waaronder iatrogene vroeggeboorte en bevalling van een keizersnede. Onze gegevens leveren weinig bewijs voor de verticale overdracht van SARS-CoV-2 van moeder en foetus. Het is belangrijk om de gezondheidseffecten op lange termijn van SARS-CoV-2-infectie op zwangere vrouwen en hun kinderen te monitoren.
 
Women's perceptions of COVID-19 and their healthcare experiences: a qualitative thematic analysis of a national survey of pregnant women in the United Kingdom
BMC Pregnancy Childbirth, 2020 Oct 7
Dit is de allereerste studie in het Verenigd Koninkrijk die de perceptie van zwangere vrouwen van COVID-19 en hun latere ervaringen in de gezondheidszorg onderzoekt. Belangrijke obstakels om zorg te zoeken waren: 'niemand willen storen', 'gebrek aan bredere steun van geallieerde gezondheidswerkers' en de invloed van de media. Andere punten van zorg waren onder meer het gebruik van virtuele consultaties en hun aanvaardbaarheid voor patiënten, de aanwezigheid van geboortepartners en de manier waarop informatie wordt gecommuniceerd over snel veranderende en evoluerende diensten.
 
Concerns of women regarding pregnancy and childbirth during the COVID-19 pandemic
Patient Educ Couns, 2020 Sep 24
Bevindingen wijzen op negatieve veranderingen in de mentale toestand (bijv. stress, angstige gedachten, veranderingen in het slaappatroon). Significante veranderingen werden gemeld in werkgelegenheid en financiële status als gevolg van de pandemie. Er werden ook stijgingen van het alcoholgebruik bij postpartum vrouwen gemeld.

Clinical manifestations, risk factors, and maternal and perinatal outcomes of coronavirus disease 2019 in pregnancy: living systematic review and meta-analysis. BMJ, 01 September 2020)
Nieuwe onderzoeksgegevens die vorige week gepubliceerd werden helpen om licht te schijnen op de risico's van COVID-19 bij zwangere vrouwen en hun baby's. Uit het onderzoek blijkt dat zwangere vrouwen die men in het ziekenhuis ziet met een vermoedelijke of bevestigde COVID-19 minder vaak last hebben van koorts of spierpijn, maar als ze ernstige symptomen ontwikkelen is er meer kans dat ze intensieve zorgen nodig hebben dan vrouwen die niet zwanger zijn.
Dit is een eerste 'levende systematische review', een permanent, wereldwijd onderzoek dat gegevens verzamelt en synthetiseert van zwangere vrouwen met COVID-19 in landen over de hele wereld. Het onderzoek wordt geleid door onderzoekers van de UnUniversity of Birmingham, UK, the World Health Organization, en the Special Programme HRP naast andere medewerkers.  

Association Between Mode of Delivery Among Pregnant Women With COVID-19 and Maternal and Neonatal Outcomes in Spain  (Jama Network - 8 juni 2020 ) 
Onder de patiënten met milde symptomen bij de presentatie, hadden alle patiënten met een vaginale bevalling uitstekende resultaten. Daarentegen had 13,5% van de vrouwen die een keizersnede ondergingen, ernstige zwangerschapsuitkomsten en 21,6% had een klinische verslechtering. Vrouwen die een keizersnede ondergingen, hadden mogelijk een hoger risico op een negatieve uitkomst, maar na correctie voor confounding factoren bleef de keizersnede onafhankelijk van elkaar geassocieerd met een verhoogd risico op klinische verslechtering.
 
Relationship between pregnancy and coronavirus: what we know ( Journal of Maternal-fetal and Neonatal Medicin - 4 juni 2020 ) 
Enkele bevindingen in dit artikel: Wat de zwangerschap betreft, lijkt covid-19 op basis van de tot nu toe beschikbare gegevens niet vaker of ernstiger in de zwangerschap dan bij niet-zwangere vrouwen. Perinatale bijwerkingen zijn waargenomen, waarbij de vroeggeboorte de belangrijkste complicatie van een covid-19 in de zwangerschap is. Momenteel is er geen bewijs voor een keizersnede bij vrouwen met covid-19. De methode van de bevalling moet niet worden beïnvloed door de positiviteit voor SARS-CoV-2, maar uitsluitend op basis van de maternale en foetale klinische omstandigheden. Ook is er geen bewijs dat moedermelk de infectie zou kunnen veroorzaken. Daarom wordt borstvoeding aanbevolen in covid-19.

Prevalence of SARS-CoV-2 Among Patients Admitted for Childbirth in Southern Connecticut
Dit artikel suggereert een lage (<3%) prevalentie van positieve SARS-CoV-2-testresultaten bij asymptomatische patiënten in een zwangere bevolking buiten de zeer endemische regio van New York City.

Management of Infants Born to Mothers with Suspected or Confirmed COVID-19
De American Academy of Pediatrics (AAP) geeft nieuwe richtlijnen uit over de zorg voor baby's waarvan de moeders covid-19, vermoedelijk of bevestigd. De richtlijnen gaan in op vragen over voorzorgsmaatregelen voor geboortebegeleiders, rooming-in, borstvoeding, testen, pasgeborenen op de intensive care, visitatie en ontslag in het ziekenhuis.
 
Sars-CoV-2 in the Context of Past Coronaviruses Epidemics: Consideration for Prenatal Care
Dit artikel beschrijft de huidige kennis over coronavirussen (SARS, MERS en SARS-CoV-2) en hun risico's en gevolgen voor zwangerschappen en vat de huidige beschikbare therapeutische opties voor zwangere vrouwen samen. Tot slot worden de huidige richtlijnen vergeleken van RCOG, ACOG en de WHO aangaande hun prenatale beleid.

NIH-funded study to investigate pregnancy outcomes resulting from COVID-19 pandemic
De National Institutes of Health in de V.S. heeft een studie gestart om de effecten van COVID-19 tijdens en na de zwangerschap te begrijpen. Onderzoekers zullen de medische dossiers van maximaal 21.000 vrouwen analyseren om te evalueren of veranderingen in de gezondheidszorg die als gevolg van de pandemie zijn doorgevoerd, hebben geleid tot hogere percentages van zwangerschapsgerelateerde complicaties en keizersnede. Zij proberen ook het risico rond verticale transmissie te bepalen en de effecten op pasgeborenen.

Consider pregnancy in covid-19 therapeutic drug and vaccine trials
Zwangere vrouwen zijn systematisch uitgesloten van de meer dan 300 klinische studies van therapeutica en vaccins. Dit artikel betoogt dat er een beroep is gedaan op het National Institute of Health in de V.S. en de Amerikaanse Food and Drug Administration om de uitsluiting van zwangere vrouwen in hun proeven ongedaan te maken en dat belangengroepen en beroepsorganisaties moeten aandringen op een veilige opname van zwangere vrouwen in klinische proeven voor COVID-19-therapeutica en vaccins. De auteurs zijn van mening dat zwangere vrouwen dezelfde autonomie moeten krijgen als andere volwassenen om te beslissen over deelname aan klinische proeven

Perinatal Depression During the COVID-19 Epidemic in Wuhan, China
Deze studie beschrijft de dynamische veranderingen in de prevalentie van moederlijke depressies tijdens de covid-19 epidemie. In totaal waren er 2.883 deelnemers in dit onderzoek opgenomen, en 33,71% van de deelnemers had depressiesymptomen, waaronder 27,02% met een lichte depressie, 5,24% met een matige depressie, en 1,46% met een ernstige depressie. De prevalentie van perinatale depressie steeg samen met het toenemende aantal bevestigde gevallen van covid-19 patiënten.  Prenatale depressie in het begin van de epidemie en postnatale depressie aan het eind van de epidemie moeten worden opgemerkt. Bovendien kan het versterken van de familiefunctie helpen om de prevalentie van perinatale depressie te verminderen.
 
Caring for Pregnant Patients with COVID-19: Practical Tips Getting from Policy to Practice.
De auteurs vinden de richtlijnen opgesteld door het American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) en de Society of Maternal-fetal Medicine (SMFM) zeer nuttig, maar deze in de praktijk brengen kan uitdagend zijn. Op basis van de praktijkervaringen in de toepassing van deze richtlijnen in de Verenigde Staten, bespreekt dit artikel hoe poliklinische en intramurale praktijken veranderd kunnen worden, hoe nieuwe ziekenhuisprotocollen kunnen ontwikkeld en verspreid worden en hoe de psychosociale uitdagingen voor zwangere patiënten en hun zorgverleners meer de kijker kunnen komen in dergelijke richtlijnen.

SARS‐CoV‐2 possible contamination of genital area: implications for sexual and vertical transmission routes (abstract)
Covid-19 kan van persoon tot persoon worden overgedragen, direct of indirect, via de ademhalingswegen, oro-fecale en waarschijnlijk seksuele routes. De uiteindelijke verticale transmissieroute is nog steeds slecht verkend. Moeder op kind SARS-CoV-2 transmissie via de placenta komt echter waarschijnlijk niet of zeer zelden voor. Bij alle onderzoeken die zijn uitgevoerd bij covid-19 zwangere vrouwen waren patiënten betrokken die een keizersnede ondergingen, maar de indicaties voor een dergelijke bevallingsmodaliteit waren niet duidelijk aangegeven.

SARS-CoV-2 in Pregnancy: Where and What Is the Evidence?
Deze review includeerde 16 artikelen met in totaal 155 zwangere patiënten en 118 beschreven perinatale uitkomsten. Er zijn aanwijzingen dat het aantal ernstige gevallen van SARS-CoV-2 bij zwangere vrouwen en de bevolking in het algemeen vergelijkbaar is. Zelfs met richtlijnen die een keizersnede bij geïnfecteerde patiënten afraden, is het aantal keizersnedes hoog. Uit studies is gebleken dat er een geen verticale overdracht is, maar een recent rapport heeft de aanwezigheid van IgM-antilichamen bij een pasgeborene aangetoond. Deze review concludeert dat de gegevens over het klinisch verloop beperkt zijn en de gehanteerde methodologieën om de maternale en perinatale resultaten van COVID-19 in de zwangerschap te bepalen zijn zeer verschillend. Dit maakt een nauwkeurige interpretatie van de gegevens moeilijk.
De International Society of Infectious Disease in Obstetrics and Gynecology (ISIDOG) brengt aanbevelingen uit aangaande Covid-19 en zwangerschap, waarin ze aan de hand van 12 klinische vragen concrete richtlijnen hebben uitgewerkt.
Successful Treatment of Preterm Labor in Association with Acute COVID-19 Infection
Casus rapport over een 33 jarige vrouw van Afro Amerikaanse afkomst die uitgerekend was 7 juli 2020 en op 23 weken zwangerschap klinische symptomen voor COVID-19 ontwikkelde. Omwille van vertraging in de verwerking van de Covid-19 screening test, waren de uitkomsten van de screening test nog niet beschikbaar. bij de vroegtijdige arbeid. Uit het casus rapport blijkt dat de standaardbehandeling (zoals intraveneus magnesiumsulfaat, antepartum steroïdentherapie en antibiotische profylaxe voor groep B streptokokkeninfectie) voor premature arbeid effectief lijkt te zijn tijdens een acute COVID-19-infectie. Acute COVID-19 infectie mag geen indicatie zijn voor vroege electieve bevalling, tenzij er tijdens de behandeling een moederlijke of foetale achteruitgang plaatsvindt. Het gebruik van patiëntenisolatie en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's) tijdens de behandeling van patiënten, met vermoedelijke maar niet bewezen COVID-19-infectie, is essentieel voor de bescherming van gezondheidswerkers die zorg verlenen aan zwangere vrouwen.
A systematic scoping review of COVID-19 during pregnancy and childbirth.
Ook deze systematische review, die 33 studies en 385 zwangeren met Covid-19 infectie includeerde , concludeert dat de klinische presentatie en de ernst van een COVID-19 infectie tijdens de zwangerschap lijkt op die van niet-zwangere volwassenen en niet lijkt geassocieerd te zijn met slechte maternale of perinatale uitkomsten.

Facing a Pandemic While Pregnant
Een persoonlijke reflectie van een gezondheidswerker in New York die zwanger is tijdens de covid-19 pandemie. 

Asymptomatic covid‐19 infection in late pregnancy indicated no vertical transmission
Deze casus report beschrijft gedetailleerde klinische informatie over een asymptomatische covid-19 zwangere vrouw. De onderzoekers concluderen dat de resultaten aangeven dat voor vrouwen met een asymptomatische covid-19 infectie in de late zwangerschap, er waarschijnlijk geen intra-uteriene infectie is met covid-19 die wordt veroorzaakt door verticale transmissie.

Naar aanleiding van de vraag van enkele zwangere vrouwen of verticale transmissie bewezen is of niet. We lazen hierover in JAMA Pediatrics. Over dit onderwerp was op 26 maart ook een publicatie in JAMA network 
Hier werd ook een derde studie gepubliceerd. 
Conclusie: Op dit moment zijn de gegevens dat er verticale transmissie is niet overtuigend (“Conclusive”) en bewijzen ze geen verticale transmissie in de baarmoeder. Is het mogelijk dat Covid-19 in utero kan worden overgedragen?  Ja, vooral omdat in bloedmonsters viruskernzuur is aangetoond. Is het ook mogelijk dat deze resultaten foutief zijn? Absoluut. Hoewel deze  studies een zorgvuldige evaluatie verdienen, is er meer definitief bewijs nodig voordat de provocerende bevindingen die zij melden gebruikt kunnen worden om zwangere vrouwen te adviseren dat hun foetussen een risico lopen op een aangeboren infectie met  Covid-19. 

Een interessant onderzoek over de klinisch-radiologische kenmerken en outcomes bij zwangere vrouwen met COVID-19, in vergelijking met vrouwen die niet zwanger zijn.
Clinico-Radiological Features and Outcomes in Pregnant Women with COVID-19: Compared with Age-Matched Non-Pregnant Women

We kregen door nieuw onderzoek,(review),  gisteren gepubliceerd,  een bevestiging dat er tot nu kan gezegd worden dat er geen verticale transmissie is tijdens de zwangerschap. Vertical Transmission of Coronavirus Disease 19 (COVID-19) from Infected Pregnant Mothers to Neonates: A Review.

Yale Medicine publiceerde een artikel waarin veelgestelde vragen over zwangerschap en COVID-19 beantwoord worden.

Deze studie suggereert dat covid-19 in de zwangerschap vaak mild of matig verloopt. Hoewel post-partum infectie niet kan worden uitgesloten, suggereren deze bevindingen dat een vaginale bevalling geassocieerd kan worden met een laag risico op intrapartum SARS-Cov-2 transmissie naar de pasgeborene. Met het oog op de diagnose van maternale SARS-Cov-2 infectie tijdens de postpartum periode (dus kans om geïnfecteerd maar asymptomatisch te zijn) kan het, in gebieden met hoge Covid-19 infectieprevalentie, veilig zijn om te overwegen dat alle barende asymptomatische vrouwen beschouwd kunnen worden als risicogroep om SARS-CoV-2 over te dragen. (Mode of Delivery and Clinical Findings in COVID-19 Infected Pregnant Women in Northern Italy, 7 April)

Clinical characteristics and outcomes between pregnant and non-pregnant women with Coronavirus disease 2019: a retrospective cohort study (The Lancet)
De klinische kenmerken en resultaten van zwangere vrouwen met COVID-19 lijken goed en waren vergelijkbaar met die van niet-zwangere vrouwen in deze studie. Op basis van onze bevindingen is er op dit moment geen bewijs dat zwangere vrouwen vatbaarder zijn voor het optreden en de ernstige nadelige gevolgen van COVID-19 dan de algemene bevolking. 

Pregnancy during the evolving pandemic Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): A rapid scoping review of evidence in the published literature
Deze systematische review onderzocht de meest recente wetenschappelijke literatuur over klinische kenmerken en de aanbevelingen voor zwangere vrouwen met COVID-19. Op basis van de 29 geïncludeerde studies, werden meer vroeggeboortes en keizersnedes waargenomen; dit kan echter niet expliciet worden toegeschreven aan de SARS-CoV-2. Er is geen gepubliceerd bewijs voor de verticale overdracht van SARS-CoV-2. Zwangere vrouwen met COVID-19 worden best opgevolgd door een gezamenlijk team van zorgverleners tijdens de zwangerschap, de bevalling of de postnatale fase. Gedetailleerde tracering van contacten, onderzoek naar de reisgeschiedenis, radiologische beoordeling en laboratoriumtests met regelmatige monitoring van de gezondheid van de foetus moeten worden uitgevoerd.
 

Severe COVID-19 during Pregnancy and Possible Vertical Transmission
In deze case report werd een moeder beschreven (risicofactoren: diabetes en klasse II obesitas) met een ernstige presentatie van COVID-19 tijdens het derde trimester van de zwangerschap, wat leidde tot mechanische beademing van de moeder en een premature bevalling, evenals positieve RT-PCR bij de pasgeborene (16 uur na de bevalling). Strikte hygiënemaatregelen tijdens keizersnede en onmiddellijke isolatie van de pasgeborene werden gehanteerd; laattijdig afnavelen en huid-op-huid contact werd niet toegepast. Op basis van deze casus concluderen de auteurs dat er nog onvoldoende wetenschappelijk bewijs is dat verticale transmissie niet plaatsvindt en dat Covid- 19 tijdens de zwangerschap niet leidt tot slechtere resultaten, met name bij hoog-risico zwangere patiënten.

No SARS-CoV-2 detected in amniotic fluid in mid-pregnancy
Tot nu toe hebben de studies over verticale transmissie zich vooral gericht op vrouwen in de late zwangerschap. Deze studie meldt dat SARS-CoV-2 niet in het vruchtwater gevonden kon worden van twee zwangere vrouwen die in een vroeg stadium van de zwangerschap werden gediagnosticeerd met covid-19.
 
A call for action for covid-19 surveillance and research during pregnancy
Dit artikel roept op om meer onderzoek uit te voeren naar Covid-19 tijdens de zwangerschap. Zwangere vrouwen worden momenteel niet erkend als een populatie die een verhoogd risico loopt; zij kunnen echter nog steeds kwetsbaar zijn omwille van medische en sociale risico's. Tijdens de zwangerschap ervaren vrouwen immunologische en fysiologische veranderingen die hen vatbaarder kunnen maken voor virale luchtweginfecties, zoals influenza, en er zijn negatieve zwangerschapsuitkomsten waargenomen van ernstig acuut respiratoir syndroom (SARS) en het Midden-Oosten respiratoir syndroom (MERS). Naast de virusspecifieke risico's worden ziekten met hoge koorts in het begin van de zwangerschap geassocieerd met specifieke geboorteafwijkingen, zoals neurale buisdefecten. Gepubliceerde studies lijken tot nu toe geruststellend te zijn dat zwangere vrouwen met covid-19 geen verhoogd risico lopen op ernstige complicaties of ongunstige resultaten op het gebied van de reproductieve gezondheid. De studies zijn echter beperkt tot casusreeksen en casusrapporten en het ontbreekt aan voldoende aantallen om de zeldzame risico's van covid-19-besmetting te onderscheiden. De meldingen zijn ook tegenstrijdig en onduidelijk over de vraag of er sprake kan zijn van verticale overdracht van SARS-CoV-2.
 
How should we treat pregnant women infected with SARS‐CoV‐2?
De behandeling van een geïnfecteerde zwangere vrouw wordt hoofdzakelijk bepaald door de symptomatologie van de moeder.  Vrouwen met weinig of geen symptomen hebben geen routinematige behandeling of intramurale zorg nodig en moeten gewoon tot 15 dagen worden gecontroleerd op tekenen van verslechtering van de luchtwegen.  Bij gebrek aan een gevalideerde specifieke behandeling is de primaire benadering van de therapie vooral symptomatisch en wordt de bevalling overwogen in het geval van een kritische ademhalingsstoornis om de zuurstofsaturatie en de longcapaciteit te maximaliseren. Er is echter gemeld dat vrouwen met ademhalingstekenen een antivirale behandeling kunnen krijgen om hun klinische toestand te verbeteren. Dit artikel bespreekt de effecten van vier geneesmiddelen: Remdesivir, (Hydroxy)chloroquine, Lopinavir, Ribavirin. Verschillende Europese landen hebben een gerandomiseerde, multicentrische, open-label fase 3-proef opgezet om de doeltreffendheid en de toxiciteit van de eerste drie geneesmiddelen te vergelijken

COVID-19 fears may widen gaps in early pregnancy care

Canadian Medical Association Journal, 27 juli 2020

In dit artikel melden de artsen van Toronto dat zij bezorgd zijn dat de pandemie ertoe leidt dat sommige vrouwen de zorg voor vroege zwangerschapscomplicaties uitstellen of vermijden. Veel mensen kunnen thuis een miskraam krijgen zonder complicaties, maar 1-2% van de zwangerschappen is buitenbaarmoederlijk en er kan een operatie nodig zijn om een levensbedreigende bloeding te voorkomen.

A pregnant woman and the SARS-CoV-2 infection: how are barriers easily crossed?
Een reflectie van een Italiaanse gezondheidswerker. Ze benadrukt dat het nog steeds zeer moeilijk is om gevallen van CoViD-19 te screenen, wanneer het belangrijkste symptoom dat door de patiënten wordt aangegeven, gericht is op (complicaties van) de zwangerschap. Patiënten moeten zich ervan bewust zijn dat milde symptomen van CoViD-19 zo snel mogelijk moeten worden gemeld aan het zorgpersoneel en dat zorgpersoneel ook bij milde symptomen voldoende beschermd is.

The Effects of Pregnancy on Women with COVID-19: Maternal and Infant Outcomes
Deze studie bestudeerde of de zwangerschap zelf gevolgen heeft voor de gezondheid van vrouwen met COVID-19 in de reproductieve leeftijd, op basis van  een case-control experimental design in het Maternal and Child Health Hospital van de provincie Hubei. Resultaten toonden aan dat COVID-19 typisch milde ademhalingssymptomen veroorzaakten bij zwangere vrouwen, waarvan de meesten asymptomatisch waren bij opname in het ziekenhuis. Wanneer vergeleken met niet-zwangere vrouwen met COVID-19 longontsteking, hadden de besmette zwangere vrouwen over het algemeen afwezige of milde ademhalingssymptomen, en geen ontwikkelde ademhalingsnood of vereiste intensieve zorg. Onder hun bevindingen was een hogere incidentie van vroegtijdige bevalling in zwangere vrouwen met bevestigde COVID-19. Er geen bewijs voor intra-uteriene overdracht van SARS-CoV-2. De auteurs stellen terwijl de klinische resultaten van zwangere vrouwen met COVID-19 uit Wuhan, China in dit onderzoek allemaal gunstig waren, wil dit niet zeggen dat een infectie met SARS-CoV-2 niet in staat is om ernstige ziekteverloop onder zwangere vrouwen te veroorzaken. In landen buiten China zijn er steeds meer meldingen van slechte klinische resultaten als gevolg van de COVID-19 ziekte onder zwangere vrouwen.

Clinical course of severe and critical COVID-19 in hospitalized pregnancies: a U.S. cohort study.
Aangezien COVID-19 zo'n nieuwe ziekte is, hebben we nog steeds niet veel evidence-based richtlijnen over hoe om gaan met ernstige of kritische COVID-19 in de zwangerschap. Deze grote Amerikaanse cohortstudie werd uitgevoerd om het klinisch verloop van COVID-19 in de zwangerschap beter te begrijpen. De deelnemers waren 64 zwangere mensen met positieve laboratoriumtests voor SARS-CoV-2 uit 12 Amerikaanse ziekenhuizen. Van de 64 zwangere mensen die met COVID-19 in het ziekenhuis werden opgenomen, hadden 44 (69%) een ernstig ziekteverloop en 20 (31%) een levensbedreigende ziekteverloop. Een vierde (25%) had een reeds bestaande longaandoening en 17% had een hartaandoening. De gemiddelde body mass index (BMI) was 34 kg/m2. De gemiddelde zwangerschapsduur toen de symptomen voor het eerst begonnen, varieerde van 17 weken tot 39 weken. De meeste mensen werden ongeveer 7 dagen na het begin van de symptomen in het ziekenhuis opgenomen. De helft (32 mensen) beviel terwijl ze in het ziekenhuis werden opgenomen voor een ernstige of kritieke COVID-19-infectie. De meeste (75%) van de kritieke gevallen hadden vroeggeboorten vanwege een medische ingreep als gevolg van de ziektestatus van de moeder. De helft van de mensen met een ernstige ziekte beviel vaginaal, terwijl meer dan 90% van de mensen met een kritieke toestand een keizersnede hadden.

Zwangere met een ernstig ziekteverloop hadden de meeste ademsteun nodig op dag 8 van de ziekenhuisopname; wanneer intubatie nodig was, gebeurde dit rond dag 9 van de ziekenhuisopname.

Vrouwen met een ernstig ziekteverloop bleven ongeveer 6 dagen in het ziekenhuis en voor kritieke gevallen  was dat ongeveer 11 dagen. Er was één geval van een hartstilstand bij de moeder, maar er was geen sprake van moedersterfte. Er waren geen doodgeborenen of pasgeborenen, en geen van de baby's werd positief getest. De auteurs suggereren dat het klinisch verloop van een ernstige of kritieke COVID-19 infectie bij zwangere vrouwen korter kan zijn dan bij niet-zwangere vrouwen, hoewel er meer onderzoek nodig is. Dit is geruststellend genoeg meer bewijs dat de zwangerschap geen onafhankelijke risicofactor is voor een ernstiger verloop van de COVID-19 ziekte.

Verticale transmissie

Nieuwe bevindingen: De meeste eerdere studies die we deelden in deze nieuwsbrief bevestigden dat de meeste placentamonsters van met covid-19 geïnfecteerde moeders negatief testten op het virus, maar er zijn een paar gevallen geweest waarin het virus in de placenta werd geïdentificeerd. De oudere studies die we identificeerden vind je hier. Een aantal nieuwe lijsten we hieronder op:

• Een case report van Baud et al. beschreef een Zwitserse patiënt met bevestigde covid-19 die een tweede-trimester miskraam had.
• Een ander casusverslag van Hosier et al. presenteerde details van een tweede trimesterzwangerschap in de VS dat eindigde in een foetale dood als gevolg van maternale complicaties met covid-19, ernstige preeclampsie en placenta-abruptie.
• Een derde studie van Patanè et al. rapporteerde over 22 moeders met covid-19 die in een ziekenhuis in Italië zijn bevallen. Twee van de 22 pasgeborenen testten positief op SARS-CoV-2 - één direct na de geboorte en de andere op dag-7 na de geboorte. In beide gevallen was de foetale zijde van de placenta ook positief voor het virus.
• De laatste casusreeks van Shanes et al. onderzocht 16 placenta's van mensen die bevallen zijn met covid-19 en vergeleek deze met placenta's van mensen die bevallen zijn vóór de pandemie.

De meeste eerdere studies die we deelden bevestigden dat de meeste placentamonsters van met Covid-19 geïnfecteerde moeders negatief testten op het virus, maar er zijn een paar gevallen geweest waarin het virus in de placenta werd geïdentificeerd. 

• Een case report van Baud et al. beschreef een Zwitserse patiënt met bevestigde COVID-19 die een tweede-trimester miskraam had.
• Een ander casusverslag van Hosier et al. presenteerde details van een tweede trimesterzwangerschap in de VS dat eindigde in een foetale dood als gevolg van maternale complicaties met COVID-19, ernstige preeclampsie en placenta-abruptie.
• Een derde studie van Patanè et al. rapporteerde over 22 moeders met COVID-19 die in een ziekenhuis in Italië zijn bevallen. Twee van de 22 pasgeborenen testten positief op SARS-CoV-2 - één direct na de geboorte en de andere op dag-7 na de geboorte. In beide gevallen was de foetale zijde van de placenta ook positief voor het virus.
• De laatste casusreeks van Shanes et al. onderzocht 16 placenta's van mensen die bevallen zijn met COVID-19 en vergeleek deze met placenta's van mensen die bevallen zijn vóór de pandemie.

Casusbespreking - voor u gelezen in The Lancet - 7 mei 2020
We hebben in verschillende onderzoeken gelezen dat er hoogstwaarschijnlijk geen verticale transmissie is tijdens de zwangerschap. Deze case studie beschrijft een casus vanuit Cliniques universitaires Saint-Luc in Brussel waar een prematuur op 26 4/7 weken geboren is op 1 maart 2020. Er was een pathologie van HELLP gediagnosticeerd. De moeder ging regelmatig op bezoek op de neonatologie en droeg een chirurgisch masker. De mama had symptomen en testte op dag 7 positief voor covid-19 waarna ze in quarantaine geplaatst werd. De baby werd ook dag 7 getest en testte ook positief. Ieder van de zorgverleners testte negatief slechts 1 verpleegkundige testte ook positief. Verder zijn geen andere kinderen covid-19 positief getest op deze neonatologie. Het blijft de vraag of deze casus ten gevolge was van verticale of horizontale transmissie. 
Infections in pregnancy with Covid-19 and other respiratory RNA virus diseases are rarely, if ever, transmitted to the fetus: Experiences with Coronaviruses, HIPV, hMPV RSV, and Influenca.
Deze studie concludeert dat maternale foetale transmissie van het SARS-CoV-2 virus tijdens de COVID-19 pandemie tot nu toe niet bevestigd is en dit gegeven is vergelijkbaar met andere coronavirussen. Dit is ook consistent met de extreme zeldzaamheid van gesuggereerde of bevestigde gevallen van intra-uteriene transmissie van andere respiratoire RNA-virussen. Het lijkt er dus op dat als een intra-uteriene overdracht van SARSCoV-2 toch plaatsvindt, dit een zeldzame gebeurtenis zal zijn. Potentiële mechanismen van foetale bescherming tegen maternale virale infecties worden ook in dit artikel besproken.

A Message from the Human Placenta: Structural and Immunomodulatory Defense against SARS-CoV-2

Special Issue Understanding Molecular Actors of SARS-Cov-2 Virulence to Tackle COVID19 Outbreak, 3 juli 2020

In een recent review van Kreis et al. (2020) wordt de verdediging van de menselijke placenta tegen het SARS-CoV-2-virus uitgebreid besproken. Ze beschrijven hoe de placenta veel immuunmechanismen heeft en hoe het een sterke fysieke barrière vormt om de foetus te beschermen tegen infecties van de moeder. Om deze redenen denken ze dat verticale overdracht van SARS-CoV-2 waarschijnlijk vrij zeldzaam is; ze vermelden echter dat zwangere vrouwen met een chronische ontsteking (zoals bij hoge bloeddruk en preeclampsie) wellicht vatbaarder zijn voor SARS-CoV-2 placenta-infectie.

Transplacental transmission of SARS-CoV-2 infection

Nature communications, 14 juli 2020

Een uitgebreid casus rapport. De auteurs concluderen dat dit een bewezen geval van transplacentale overdracht van SARSCoV-2 van een zwangere vrouw die positief testte op Covid-19 tijdens haar late zwangerschap.

The effect of coronavirus infection (SARS-CoV-2, MERS-CoV, and SARS-CoV) during pregnancy and the possibility of vertical maternal–fetal transmission: a systematic review and meta-analysis
Eur J Med Res. 4 september 2020
Er is een verhoogd risico van luchtwegeninfecties zoals Covid-19 op nadelige verloskundige complicaties bij de moeder in vergelijking met de algemene bevolking. Geen van de studies rapporteerde de overdracht van Covid-19 van de moeder naar de foetus in de baarmoeder.