Aanbeveling 16: Vitamine K-profylaxe

Het is aanbevolen dat alle baby’s vitamine K-profylaxe na de geboorte krijgen volgens de richtlijnen van de Vlaamse Vereniging van Kinderartsen (VVK) en dat alle ouders/ primaire verzorgers daarover worden geïnformeerd (Helsloot & Walraevens, 2015).

Correcte administratie van vitamine K-profylaxe voorkomt onnodig bloedingen bij de pasgeborene (NICE, 2006, updated 2014).

Volgens de VVK is het oorzakelijk verband tussen de vitamine K-titer en het voorkomen van bloedingen niet altijd duidelijk. Symptomatisch verhoogde bloedingsneiging als gevolg van een vitamine K-deficiëntie blijkt eerder uitzonderlijk en het causaal lineair verband tussen biochemische tekorten en de klinische manifestatie daarvan is niet altijd duidelijk. Het nu en dan voorkomen van symptomen ten gevolge van vitamine K-deficiëntie leidde in Vlaanderen tot een consensus dat systematische profylaxe bij de pasgeborenen aangewezen is. Over de beste toedieningswijze, de dosering en de frequentie van toedienen is men het minder eens. In Vlaanderen worden 2 opties gehanteerd (De Ronne, et al., 2014):

Optie 1: Neonataal IM-toediening van 1 mg vitamine K.

In geval van malabsorptie moet verdere profylaxe gegeven worden, geleid door bepaling van de stollingsfactoren.

Optie 2: Neonataal PO-toediening van 2 mg vitamine K (Konakion Paediatric ®).

IM-toediening blijft aanbevolen in geval van preterm geborenen, in geval van het gebruik van bepaalde medicaties (anti-epileptica, tuberculostatica) door de moeder tijdens de zwangerschap, en in het geval van gastro-intestinale pathologie waarbij de baby geen orale voeding kan krijgen.

In geval van kunstvoeding, en indien er geen sprake is van malabsorptie/cholestase, dient geen verdere profylaxe gegeven te worden.

In geval van borstvoeding, en indien er geen sprake is van malabsorptie/ cholestase dient één week na de geboorte gestart te worden met vitamine K-profylaxe. Op basis van de recente literatuurgegevens verdient het de voorkeur om wekelijks 1-2 mg vitamine K (Konakion Paediatric®) oraal te geven tot en met de leeftijd van 3 maanden. Hierbij dient de nadruk gelegd te worden op therapietrouw.

 

Update van GPL-aanbevelingen (update 2019):

Lees hier de recente evidence-based practice casus over Vitamine K bij pasgeborenen: In welke mate leidt de toediening van vitamine K bij pasgeborenen intramusculair bij de geboorte tot betere neonatale uitkomsten in vergelijking met orale toediening? Welk toedieningsbeleid met betrekking tot dosering en timing is het meest effectief? We kunnen het volgende concluderen:

  • Op basis van de uitkomsten van de systematische review van Sankar et al (2016) kunnen we samenvatten dat vitamine K-profylaxe zeer effectief is in het verlagen van het risico van VKDB bij á terme baby’s, indien de juiste dosering op het juiste moment gegeven wordt aan de baby.
  • PO-vitamine K-profylaxe is iets minder effectief dan IM-profylaxe maar vermits juiste dosering en moment van toediening, zorgt PO-administratie voor een redelijke bescherming tegen het risico op VKDB.
  • Internationaal gezien is er een voorkeur om vitamine K intramusculair (0.5 tot 1 mg) toe te dienen aan de baby vlak bij de geboorte. Als ouders de weg van IM-toediening weigeren, is orale toediening van vitamine K een goed alternatief.
  • De VBOV adviseert om ouders en primaire verzorgers te informeren over vitamine K-profylaxe en ook de toepassing ervan bij de verschillende contacten na te vragen.